Trong bối cảnh chuỗi cung ứng toàn cầu thay đổi và các tiêu chuẩn môi trường ngày càng khắt khe, ngành sản xuất kim khí trong nước đang bước vào giai đoạn bùng nổ chưa từng có. Hai dự án “thép xanh” trị giá gần 185.000 tỷ đồng đang tạo ra cú hích lớn, đặt nền móng cho Việt Nam trở thành trung tâm sản xuất kim loại bền vững của khu vực ASEAN.
Cú hích từ hai siêu dự án “thép xanh”
Hòa Phát Dung Quất 2: Nâng tầm công nghiệp luyện thép\
Dự án thép Hòa Phát Dung Quất 2 trị giá 85.000 tỷ đồng đã hoàn tất phân kỳ 1 và dự kiến chạy thử vào quý I/2025. Sau khi hoàn thành toàn bộ vào cuối năm 2025, nhà máy sẽ nâng năng lực sản xuất thép cuộn cán nóng (HRC) chất lượng cao lên 8,6 triệu tấn/năm. Tổng sản lượng thép thô của Hòa Phát dự kiến đạt 14,5 triệu tấn, đưa Việt Nam vào nhóm nhà sản xuất thép hàng đầu châu Á.
Tổ hợp Thép Xanh Nam Định: Cuộc đua công nghệ và môi trường
Dự án Thép Xanh Nam Định gần 100.000 tỷ đồng do Tập đoàn Xuân Thiện làm chủ đầu tư sẽ khởi công trong quý III/2025. Với công nghệ luyện – cán giảm phát thải CO₂, dự án này đặt mục tiêu tiên phong trong sản xuất thép xanh đạt chuẩn EU, cạnh tranh trực tiếp với các “ông lớn” trong ngành như Hòa Phát.
Chuyển đổi số trong ngành kim khí – Yếu tố sống còn
Trong khi các doanh nghiệp châu Âu và Nhật Bản đã đầu tư mạnh vào in 3D kim loại, AI, và điện toán đám mây, thì các công ty Việt Nam đang đứng trước áp lực phải tăng tốc chuyển đổi số trong ngành kim khí nếu không muốn bị loại khỏi chuỗi cung ứng toàn cầu.
Công ty Alloyed (Anh) là một ví dụ điển hình: Họ vừa gọi vốn 37 triệu bảng để mở rộng sản xuất linh kiện kim loại xuất khẩu bằng công nghệ additive manufacturing, với 90% doanh thu đến từ nước ngoài.
Tại Việt Nam, các chuyên gia nhận định: Doanh nghiệp nào khai thác tốt dữ liệu sản xuất, tối ưu nguyên vật liệu, kiểm soát truy xuất nguồn gốc carbon sẽ giữ được lợi thế cạnh tranh dài hạn.
Nhu cầu thép toàn cầu: Vừa là cơ hội, vừa là thách thức
Theo Hiệp hội Thép Thế giới (Worldsteel), nhu cầu thép toàn cầu sẽ phục hồi nhẹ trong năm 2025, ước đạt khoảng 1,815 tỷ tấn – tăng 1,2%. Ấn Độ tiếp tục dẫn đầu về tốc độ tăng trưởng, trong khi châu Âu và Hoa Kỳ phục hồi nhờ đầu tư vào cơ sở hạ tầng xanh.
Việt Nam: Cơ hội bứt phá nếu biết tận dụng “cửa sổ tăng trưởng”
Ba yếu tố quyết định khả năng tận dụng cơ hội:
-
Sản xuất được thép HRC chất lượng cao đáp ứng tiêu chuẩn môi trường như CBAM của EU và IRA của Mỹ.
-
Nội địa hóa công nghệ luyện – cán thép, giảm giá thành và hạn chế phụ thuộc nguyên liệu nhập khẩu.
-
Tốc độ chuyển đổi số trong toàn chuỗi giá trị: Từ quản trị nguyên liệu, vận hành lò cao, tới logistics và xuất khẩu.
Triển vọng & khuyến nghị
Với tổng công suất cán phẳng tăng thêm 10 triệu tấn trong hai năm tới, Việt Nam có cơ hội trở thành trung tâm sản xuất kim loại bền vững trong khu vực. Tuy nhiên, để tránh nguy cơ “dư cung, thiếu chuẩn”, giới chuyên gia đề xuất:
-
Đầu tư vào công nghệ luyện thép trung hòa carbon (như sử dụng hydro, lò hồ quang điện chạy bằng phế liệu).
-
Thành lập các liên minh công – tư để nghiên cứu vật liệu mới như thép siêu bền, hợp kim nhẹ, phục vụ thị trường ngách giá trị cao.
-
Hợp tác quốc tế với các trung tâm R&D châu Âu, Nhật Bản và Hàn Quốc nhằm đẩy nhanh quá trình số hoá và chuẩn hoá ESG cho toàn chuỗi cung ứng kim khí.
Kết luận: Thép xanh & số hoá – Đôi cánh cho ngành kim khí Việt
Khi “xanh hoá” và “số hoá” trở thành tiêu chuẩn toàn cầu, những doanh nghiệp sản xuất kim khí nào sớm thích ứng sẽ nắm giữ lợi thế cạnh tranh bền vững — không chỉ tại thị trường nội địa mà còn trên bản đồ chuỗi cung ứng toàn cầu hậu đại dịch và hậu xung đột địa chính trị.
Sekino, với định hướng đầu tư bài bản vào công nghệ sản xuất thân thiện môi trường và hệ thống quản trị số, đang từng bước khẳng định vị thế trong lĩnh vực thiết bị inox cao cấp. Việc chuẩn hóa quy trình theo tiêu chuẩn ESG và tích hợp số hóa trong thiết kế – gia công – hậu cần giúp Sekino không chỉ đáp ứng yêu cầu khắt khe từ thị trường quốc tế.
